MATLAB یکی از اولین محیط های محاسباتی و تکنیکی در حل مسائل ریاضی و زبان مشترک بسیاری از علوم مهندسی می باشد و اکثر دانشجویان رشته مهندسی و محققین رشته های ریاضی با آن سروکار دارند. اولین نگارش MATLAB در دانشگاه نیومکزیکو و استنفورد در سال 1970 به جهت حل مسائل تئوری ماتریسها، جبر خطی و آنالیز عددی بوجود آمده است. امروزه صدها هزار کاربر دانشگاهی، آکادمیک، صنعتی و ... در زمینه های بسیار متنوع مهندسی نظیر ریاضیات پیشرفته، جبر خطی، مخابرات، مهندسی سیستم و ... با MATLAB سروکار دارند. ماتریس ها، معادلات دیفرانسیل، رشته های عددی اطلاعات، ترسیمات و گراف ها از عناصر اصلی بکار گرفته شده در ریاضیات محسوب شده و به همین ترتیب در MATLAB نیز پیاده سازی شده اند. در هر رشته‌ای که نیاز به محاسبات ریاضی، ترسیم منحنی، شبیه‌سازی مدل، آنالیز عددی و ... باشد، استفاده از MATLAB می‌تواند مفید واقع شود. مسایلی که در رشته‌های مهندسی معمولاً با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی C و Fortran حل می‌شوند، با استفاده از MATLAB بسیار راحت تر، سریع تر و با جزئیات بیشتر تحلیل و بررسی می گردند.

MATLAB یک زبان سطح بالا با محیطی جذاب است، که در ابتدا براساس زبان برنامه نویسی C توسعه داده شده است. نام این اپلیکیشن کاربردی هم به معنی محیط محاسبات رقمی و هم به معنی خود زبان برنامه‌نویسی مربوطه است که از ترکیب دو واژه MATrix (ماتریس) وLABoratory (آزمایشگاه) ایجاد شده و این نام حاکی از رویکرد ماتریس محور برنامه ‌است. در حقیقت تمام داده‌ها در متلب به شکل یک ماتریس ذخیره می‌شوند. برای مثال یک عدد (اسکالر) به شکل یک ماتریس 1×1 ذخیره می‌شود. یک رشته مانند "Tehran is capital of Iran" به شکل ماتریسی با یک سطر و چندین ستون (که تعداد ستون‌ها به تعداد کاراکترهاست) ذخیره می‌شود. حتی یک تصویر به شکل یک ماتریس سه بعدی ذخیره می‌گردد که بُعد اول و دوم آن برای تعیین مختصات نقاط و بُعد سوم آن برای تعیین رنگ نقاط استفاده می‌شود. فایل‌های صوتی نیز در متلب به شکل ماتریس‌های تک ستون (بردارهای ستونی) ذخیره می‌شوند. بنابراین جای تعجب نیست که متلب مخفف عبارت آزمایشگاه ماتریس باشد. MATLAB امکان آسان عملیات ماتریسی، محاسباتی و توابعی، استفاده از الگوریتم های مختلف و همچنین امکان ارتباط آسان با زبان­های مختلف برنامه نویسی را برای کاربر فراهم می آورد. MATLAB دارای طیف کاربردی گسترده­ ای است، از جمله می توان به سیگنال و پردازش تصویر، ارتباطات، طراحی کنترلر، تست و اندازه گیری، مدل سازی مالی و تجزیه و تحلیل، و زیست شناسی محاسباتی اشاره نمود. همچنین امکان گسترش محیط MATLAB با استفاده از افزودن Toolbox برای اهداف مختلف داده وجود دارد. همچنین کاربر می تواند علاوه بر توابع فراوانی که در کتابخانه های متلب وجود دارد، خود نیز توابع جدیدی در متلب تعریف نماید. استفاده از توابع متلب برای نمایش داده‌ها بسیار راحت و لذت بخش است. هسته متلب برای سرعت و کارایی بالا به زبان C نوشته شده‌ است ولی رابط گرافیکی آن به زبان جاوا پیاده سازی گشته ‌است. برنامه‌های متلب اکثراً متن‌ باز هستند و در واقع متلب مفسر است نه کامپایلر (مانند Basic). قدرت متلب از انعطاف پذیری آن و راحت بودن کار با آن ناشی می‌شود، همچنین شرکت سازنده و گروه‌های مختلف، از جمله دانشگاه‌های سرتاسر جهان و برخی شرکت‌های مهندسی هر ساله جعبه‌ابزارهای خاص و کاربردی به آن می‌افزایند که باعث افزایش کارآیی و محبوبیت آن شده‌است.